Bajka o Piosence i Nutkach to pozycja napisana i wydana w 1992 roku przez Lidię Bajkowską. Nakład trzech wydań wyczerpał się bardzo szybko i przez wiele lat nie była dostępna na rynku. Jednak po 25 latach, w roku 2017 wydana została edycja specjalna. Odnowiona, poprawiona, z zakładkami oraz nowymi ilustracjami.
Książka skierowana jest przede wszystkim do dzieci kończących przedszkole i rozpoczynających edukację w szkole. To 80 stron, ale na każdej kartce jest niewiele tekstu, a ilustracje są duże, by móc skupić uwagę dziecka na meritum.
Główną bohaterką tej bajki jest dziewczynka o imieniu Piosenka, która mieszka w domku w Muzycznym Lesie razem z Kotką Zwrotką i Pieskiem Refrenem. Dziewczynka pięknie śpiewa i tańczy, zbiera w lesie zamiast grzybów białe i czarne klawisze, by później układać z nich klawiaturę dla smutnego fortepianu. Piosenka odnajduje melodie z Muzycznego Lasu i gra je na fortepianie. Lekcji fortepianu udzielają jej profesorowie: Wiolin i Bas. Dziewczynka uczy się grać ręką prawą i lewą, wolno, szybko, cicho, głośno, smutne i wesołe melodie. Piosenkę odwiedzają dzieci-nutki, których imiona rozpoczynają się od nazw literowych dźwięków. Siedem Nut to siedem dźwięków gamy: Mała Celinka, Danusia, Ewa, Franek, Grześ, Anka i Henio. Nutki mają swoje charakterki, niektóre są niesforne a inne grzeczne i poukładane, ale każda z nich próbuje nauczyć się, gdzie jest jej miejsce na klawiaturze i na pięciolinii.
Książka o Piosence i Nutkach napisana jest w formie bajki, ale też też w formie podręcznika. Znajdują się w niej strony specjalnie przeznaczone do wykonywania przez dzieci prac plastycznych. Dzieci mogą odrysować własne ręce, kolorować kolorowanki i rysować własne ilustracje. Poznają też określenia muzyczne dotyczące agogiki i dynamiki. Autorka w prosty sposób tłumaczy wartości rytmiczne nut i pauz, wprowadza nawet pojęcia: krzyżyk i bemol. Zachęca dzieci, by same komponowały własne melodie. W ten sposób dzieci, które nie potrafią jeszcze czytać dobrze liter, poznają zapis muzyczny. Dzieci zapamiętują nazwy nut i ich wartości rytmiczne poprzez zabawę. Po opanowaniu podstaw teorii muzyki są zachęcane przez autorkę do samodzielnego komponowania własnych melodii na instrumentach klawiszowych.
Bajka o Piosence i Nutkach to świetna propozycja zarówno dla nauczycieli (to “must have” dla nauczycieli od muzyki!) , jak i dla rodziców, którzy razem ze swoimi dziećmi mogą odkrywać muzyczny świat Piosenki.
W swojej pracy wykorzystuję tę książeczkę jako podręcznik do muzyki w klasie startowej, czyli w zerówce (6 lat). Ale jako bajkę zdarza mi się czytać fragmenty również młodszym dzieciom. Warto też czasem przeczytać ją starszym dzieciom (w klasach 1-3 szkoły podstawowej), by powtórzyć w atrakcyjny sposób wiadomości z zapisu nutowego. Książka jest też świetnym podręcznikiem do nauki gry na fortepianie dla dzieci, które jeszcze nie znają nut.
Wskazówki metodyczne do Bajki o Piosence i Nutkach
Dodatkowo wspaniałym narzędziem dydaktycznym jest kolejna książeczka ściśle związana z Bajką o Piosence i Nutkach. W 2017 wznowiono również Wskazówki metodyczne do Bajki o Piosence i Nutkach. Niewielką książeczkę, która zawiera aż 124 strony pomysłów Lidii Bajkowskiej na zabawy z Bajką o Piosence i Nutkach.
Autorka we Wskazówkach dzieli książkę na tematy lekcyjne (jeden temat to dwie strony Bajki), aby nauczyciel/rodzic po przeczytaniu krótkiego fragmentu rozpoczął z dziećmi rozmowę oraz zabawę, włączał dzieciom muzykę i proponował im, żeby odgrywały scenki teatralne.
Każdy temat zgodnie ze wskazówkami metodycznymi może być omawiany przez kilka lekcji (od 1-4 lekcji). W książeczce można znaleźć propozycje zabaw, sposobów nauki gry na fortepianie, czy prac plastycznych np. wspólne stworzenie makiety muzycznego miasta.
Lidia Bajkowska omawia cele każdej lekcji, wymienia pomoce, które należy przygotować przed zajęciami oraz opisuje rezultaty, jakie powinien osiągnąć uczeń po zakończonym temacie.
Szczerze polecam obie pozycje książkowe, szczególnie dla nauczycieli, ale również dla rodziców, którzy pragną aby ich dzieci w baśniowy sposób rozpoczęły swoją przygodę z muzyką. Obie książki opisane są w tak klarowny sposób, że nie potrzeba wykształcenia muzycznego, by dobrze przekazywać wiedzę muzyczną. Dzieci mogą razem z rodzicami uczyć się teorii muzyki i gry na pianinie. To wspaniała wspólna zabawa z muzyką!
